توحید صفاتی به معنای عینیت ذات الهی با صفات او است. بر اساس مذهب شیعه صفات خداوند، حقایقی غیر از ذات او نیستند تا ذات خدا بدانها متصف شود؛ بلکه همه صفات خدا، هم عین یکدیگرند و هم عین ذات او. یعنی، حقیقت علم او غیر از قدرتش نیست، بلکه سراسر وجود او علم و سراسر وجودش قدرت و دیگر صفات ذاتی او می‌باشد و تمام صفات او عین یکدیگرند.

توضیح آنکه در مخلوقات مثلا در صفات انسانی، آدمی که اراده کاری ندارد، باید اراده به ذاتش افزوده شود تا مرید گردد. یعنی نخست نفس انسان بوده و اراده نبوده است، بعد اراده تحقق یافت و نفس صاحب اراده شد. ولی خداوند چنین نیست و چیزی به ذات او اضافه نمی‌شود تا آن صفت در خداوند پدید آید.

در خطبه‌ای از امام علی آمده که ذات خدا پذیرای صفات نیست. همین نکته با تفصیل بیشتر، در خطبه توحیدیه امیرمؤمنان در نهج البلاغه دیده می‌شود: 

«گام اول در دین، معرفت خداست و کمال این معرفت، باور داشتِ اوست. این باور با یکی دانستن (توحید) خداوند به کمال می‌رسد. توحید نیز در پرتو اخلاص کامل می‌شود و لازمه اخلاص کامل، نفی صفات از ذات باری است.»

شماری از متکلمان اشعری معتفدند که صفات خدا جدا از ذات او هستند در عین حال هم‌چون ذات الهی قدیم و غیرمخلوق‌ ه ستند این نظریه قدمای ثمانیه خوانده می‌شود. این دیدگاه خود در واقع مستلزم اعتقاد به چند خدایی است که تعارضی بنیادی با آموزه توحید دارد.